ข่าวสารเคลื่อนไหวในอุตสาหกรรมชีวภาพ

สวทช. โดยศูนย์โอมิกส์ฯ ขับเคลื่อนเทคโนโลยีชีวภาพขั้นแนวหน้าอย่างเต็มพิกัด

ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติ ซึ่งดำเนินงานภายใต้การดูแลของไบโอเทค สวทช. ถือเป็นหนึ่งในโครงสร้างพื้นฐานด้านโอมิกส์ที่มีความทันสมัยที่สุดในประเทศไทย ด้วยขีดความสามารถที่ครอบคลุมทั้ง 4 สาขาหลักของโอมิกส์ ได้แก่ จีโนมิกส์ (Genomics), ทรานสคริปโตมิกส์ (Transcriptomics), โปรตีโอมิกส์ (Proteomics) และ เมตาโบโลมิกส์ (Metabolomics)ศูนย์ฯ มุ่งเน้นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเหล่านี้อย่างเป็นรูปธรรม โดยนำองค์ความรู้ด้านโอมิกส์มาช่วยวิเคราะห์และแก้ไขปัญหาในภาคเกษตรกรรม การแพทย์ และสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งต่อยอดเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับประเทศอย่างยั่งยืน
ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติ โชว์ศักยภาพเทคโนโลยีชีวภาพขั้นสูง ขับเคลื่อนการวิจัยสู่การใช้ประโยชน์จริง ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติ (National Omics Center) ดำเนินงานภายใต้ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) ซึ่งอยู่ในสังกัดสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยมีวิสัยทัศน์ในการพัฒนาให้เป็นโครงสร้างพื้นฐานด้านโอมิกส์ที่ทันสมัยที่สุดของประเทศ เพื่อรองรับทั้งงานวิจัยพื้นฐานและการประยุกต์ใช้จริงในภาคส่วนต่าง ๆ เทคโนโลยีโอมิกส์ หรือ Omics เป็นศาสตร์ที่ศึกษาข้อมูลชีวภาพระดับโมเลกุลอย่างครอบคลุม โดยมาจากคำลงท้าย "-omics" ซึ่งหมายถึงการศึกษาองค์รวมของระบบชีวภาพในระดับต่าง ๆ ได้แก่ การถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนม (Genomics), การศึกษาการแสดงออกของยีน (Transcriptomics), การวิเคราะห์โปรตีนและการทำงานร่วมกันของโปรตีน (Proteomics) และการตรวจสอบการเปลี่ยนแปลงของสารเมตาบอไลต์ในระบบชีวภาพ (Metabolomics) เทคโนโลยีเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการทำความเข้าใจกลไกทางชีววิทยาที่ซับซ้อน และสามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อแก้ไขปัญหาและพัฒนานวัตกรรมในภาคส่วนต่าง ๆ ของประเทศ เช่น เกษตรกรรม การแพทย์ และสิ่งแวดล้อม ดร.สิทธิโชค ตั้งภัสสรเรือง รองผู้อำนวยการไบโอเทค กล่าวว่า เทคโนโลยีโอมิกส์คือรากฐานสำคัญของเศรษฐกิจชีวภาพยุคใหม่ เนื่องจากช่วยให้สามารถวิเคราะห์ข้อมูลขนาดใหญ่ (big data) ได้อย่างแม่นยำและรวดเร็ว ช่วยให้ภาควิจัยและอุตสาหกรรมสามารถตอบสนองต่อปัญหาเร่งด่วนและโอกาสทางนวัตกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดร.วิรัลดา ภูตะคาม ผู้อำนวยการศูนย์โอมิกส์แห่งชาติ เสริมว่า ภารกิจของศูนย์มุ่งเน้นไปที่การวิจัยและพัฒนาด้านโอมิกส์เพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ การให้บริการวิเคราะห์ข้อมูลชีวภาพด้วยเครื่องมือที่ทันสมัย การถ่ายทอดเทคโนโลยีและพัฒนาศักยภาพบุคลากร ตลอดจนการสร้างความร่วมมือกับเครือข่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อผลักดันการประยุกต์ใช้งานวิจัยไปสู่ภาคปฏิบัติอย่างแท้จริง ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติได้ดำเนินโครงการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีที่มีผลกระทบเชิงบวกต่อประเทศอย่างเป็นรูปธรรม อาทิ การนำเทคโนโลยีโอมิกส์มาประยุกต์ใช้ในการอนุรักษ์ปะการังในน่านน้ำไทย ผ่านการศึกษาความหลากหลายทางพันธุกรรมของปะการัง เพื่อสร้างฐานข้อมูลที่สามารถใช้ในการเฝ้าระวังสายพันธุ์ที่เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ และใช้วางแผนฟื้นฟูแนวปะการังที่ได้รับผลกระทบจากภาวะโลกร้อน อีกหนึ่งผลงานเด่นคือการพัฒนาเทคโนโลยีลายพิมพ์ดีเอ็นเอ (DNA fingerprint) สำหรับระบุตัวตนของเสือโคร่งในกรงเลี้ยง ซึ่งช่วยสนับสนุนการปราบปรามอาชญากรรมสัตว์ป่า และปกป้องสัตว์ป่าหายากจากการลักลอบค้าสัตว์อย่างผิดกฎหมาย ในด้านการเกษตร ศูนย์ฯ ได้สนับสนุนอุตสาหกรรมเมล็ดพันธุ์ของไทยด้วยการพัฒนาชุดตรวจ HybridSure ซึ่งใช้เทคโนโลยีดีเอ็นเอในการทดสอบความบริสุทธิ์ของเมล็ดพันธุ์ลูกผสม เช่น ข้าวโพด แตงโม พริก และมะเขือเทศ เพื่อให้มั่นใจได้ว่าเมล็ดพันธุ์มีคุณภาพสูงก่อนวางจำหน่ายหรือส่งออก นอกจากนี้ยังมีผลงานที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์พืชป่าชายเลน การศึกษาพืชที่สามารถดูดซับฝุ่น PM 2.5 ได้ดี การพัฒนาชุดตรวจแบบพกพาเพื่อหาสีต้องห้ามในทุเรียน ไปจนถึงการตรวจวัดสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพในพืชสมุนไพรอย่างแม่นยำด้วยเทคโนโลยีเมตาโบโลมิกส์ และการพัฒนาอาหารมูลค่าสูงจากการวิเคราะห์โปรตีนด้วยเทคโนโลยีโปรตีโอมิกส์ ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติยังมีบทบาทสำคัญในการให้บริการด้านการวิเคราะห์และการใช้งานเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ โดยมีบริการครอบคลุมทั้งการถอดรหัสพันธุกรรม การวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรม การวิเคราะห์การแสดงออกของยีน การระบุและวิเคราะห์โปรตีน รวมถึงการวิเคราะห์เมตาโบไลต์แบบเฉพาะเป้าหมายหรือแบบครอบคลุม อีกทั้งยังมีการให้บริการเครื่องมือขั้นสูง เช่น เครื่องเพิ่มปริมาณสารพันธุกรรมแบบดิจิทัล เครื่องวิเคราะห์โปรตีน เครื่องสังเคราะห์เปปไทด์ เครื่องวิเคราะห์ลำดับเบส ฯลฯ พร้อมด้วยทีมผู้เชี่ยวชาญที่สามารถให้คำปรึกษาและสนับสนุนการใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยศักยภาพและบทบาทที่หลากหลาย ศูนย์โอมิกส์แห่งชาติจึงเป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศด้วยเทคโนโลยีชีวภาพขั้นสูง โดยมุ่งหวังให้เทคโนโลยีโอมิกส์กลายเป็นพื้นฐานของการพัฒนาที่ยั่งยืนในทุกมิติ ทั้งในเชิงเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
bangkokbiznews